Girit'te en ünlü salata, en sevilen meze, kahvaltı etmeyenlere kurtarıcı, doyurucu, hafif, domates peynir ve zeytin üçlüsünün mükemmel birleşimini kekikle taçlandıran, yaz akşamlarının hafif atıştırmalığı, ağız sulandıran bir tarif: Asıl ismiyle Koukouvakia ya da altına konulan fırında kurutulmuş çavdar ekmeklerinden adını alan Dakos. Girit'e has oluşu, bu mezeyi/salatayı bizim için daha da vazgeçilmez kılıyor. Büyük ihtimal, Yunanistan'ın başka bir yerine gidip Koukouvakia ya da Dakos sorarsanız, anlamadan yüzünüze bakacaklardır. Uzun zamandır bu tarifi İstanbul'da nasıl uygularım, ne yaparım diye düşünüyordum. Altında kullanılan gerçek dakos eşsiz bir ekmek, yoğun ve çok tahıllı olduğundan çok doyurucu. Şu resimde görülen tabak iki ya da üç kişi tarafından paylaşıldığında neredeyse başka şey yemeye yer kalmıyor. Kalori bakımından çok düşük olduğunu düşünüyorum, uzman değilim ama yarısının domatesten oluştuğunu göz önüne alıyorum. Daha da diyet yapmak isterseniz, yağsız peynir kullanabilirsiniz, zaten üstüne cömertçe sızma zeytinyağı dökülüyor. Etimekle asla güzel olmuyor çünkü Etimek'ler fazla yumuşak, domates suyunu çeker çekmez eriyor. Galete kadar sert ve kuru bir şey bulmak lazım; aklıma peksimet geliyor. Veya daha iyisi, evde kendiniz, kalın ve yoğun bir köy ekmeği alıp iki üç santim kalınlığında dilimler kesip fırında kurutursanız, en iyi sonucu alabilirsiniz.
Malzemeler:
Peksimet ya da kurutulmuş, kızarmış esmer ekmek dilimleri
2 büyük sulu domates
Büyük bir dilim beyaz peynir (Ezine peyniri en ideali)
8-10 adet siyah zeytin
2 tatlı kaşığı kekik
Bolca sızma zeytinyağı
Hazırlanışı:
1. Mevsiminde alınmış kırmızı ve sulu domatesle elde rendeliyoruz. Elde yapmanın amacı, suyunun daha çok çıkması ve rondodakinden daha etli kalması.
2. Kızarmış ekmekler ya da peksimetler hafif çukur ya da kenarı yüksek düz bir servis tabağına dizilir. Üstüne rendelendikçe çıkan domates suyu yavaşça dökülür. Ardından tüm domatesler ekmekleri kaplayacak şekilde yayılır.
3. Üstüne elimizle beyaz peynir ufalıyoruz. Hepsinin de üstüne bolca ve dipte birikecek kadar zeytinyağı. Zeytinyağı domatesin suyuyla birlikte ekmek tarafından emilmeli, ama kenarlarında ya da tam ortasında incecik kıtır bir bölüm de kalmalı.
4. Peynirin üstünü dilediğimiz sayıda yıkanmış siyah zeytin ekledikten sonra bolca kekik ya da oregano (yabani mercanköşk) ile süslüyoruz.
5. Yaz akşamlarında ya da kahvaltınızda vazgeçemeyeceğiniz bu lezzetin tadını çıkarın.
Girit'teki arkadaşlarımız Manthos ve Artemis'in bize hazırladığı öğlen yemeğindeki Koukouvakia. Gerçek Kalamata zeytinle dolu, kıpkırmızı domates ve suyunu tutması için kenarı kapalı bir kase. Ah, yaz günleri!
Giritliler, dünyanın ikinci en uzun ömürlü insanları. Bu resimde sırlarını görebiliriz: Taze domates, kekik, taze sızma zeytinyağı, ev şarabı, temiz hava, deniz ve hafif yemek.
Girit'te bir köy tavernasında yediğimiz, küçük bir domates tepeciği oluşturmuş, bol zeytinyağlı Dakos.
Bu da benim İstanbul'daki balkonumuzda yaptığım Koukouvakia.